In onze wereld is stilte een zeldzaamheid geworden. Er is voortdurend geluid om ons heen: het geluid van verkeer, van zoemende elektrische apparaten, van machines en van radio, tv en mobieltjes. Stilte wordt daardoor steeds ongewoner.
Ook ín onszelf is weinig stilte. Onze hoofden zitten vol gedachten die heen en weer schieten en we hebben de rust niet om dingen goed te doordenken. Onze levens zijn heel vol gepland en we zijn voortdurend actief. Maar een mens heeft balans nodig tussen activiteit en rust, tussen doen en niets-doen, tussen geluid en stilte. Rustmomenten geven ons nieuwe energie, maar ook afstand tot de dingen die we aan het doen zijn. Even afstand nemen kan helpen om oplossingen te vinden en nieuwe ideeën te genereren.
Door de stilte kun je horen, zien en voelen, kortom waarnemen op een andere manier. Vergelijk het maar met een vijver waar voortdurend een steen in gegooid wordt en die daardoor onrustig en troebel blijft. Door de stilte verdwijnen de beweging, de onrust en het troebele. Het water komt tot stilstand en je kunt tot op de bodem kijken. Het water wordt kristalhelder.
Miek Pot in: De grote stilte
Zoeken naar stilte
Het is een goede oefening om regelmatig te zoeken naar stilte, zowel in praktische zin als in je hoofd. De natuur in gaan is een manier om stilte te vinden. Daar waar je geen muziek en geen auto’s hoort, hoor je het ruisen van de bomen, het gescharrel van een vogel onder de struiken, het geluid van vallende druppels of van een langs vliegende libel. Het zijn de geluiden die je anders niet opvallen omdat ze overstemd worden. De stilte in de natuur helpt je om anders en beter te horen, en om zodoende daar te zijn waar je bent. Hierdoor komt de drukte in je hoofd ook tot rust en ervaar je ook innerlijke stilte.
De stilte van de natuur kent vele geluiden.
Henriëtte Roland Holst
Meditatie
Een andere mogelijkheid is om te mediteren. Hiervoor zijn allerlei technieken ontwikkeld. Eén ervan is het richten van de aandacht. Onze aandacht gaat in het gewone leven naar veel tegelijk uit. Door je aandacht te richten, te concentreren op één ding, kun je al een hoop onrust uit je hoofd en je lijf halen. Dit kan bijvoorbeeld door te kijken naar een speciaal voorwerp, door een bepaalde tekst in jezelf te herhalen of door je bewust te zijn van je ademhaling.
Wanneer je een tekst in jezelf herhaalt, kun je dat combineren met je ademhaling. Je haalt gewoon adem en tijdens het inademen zeg je in gedachten het eerste deel van de regel. Tijdens de uitademing zeg je het tweede deel van de regel. Voorbeelden daarvoor zijn:
God van Licht en Leven – wees hier aanwezig.
Waar liefde woont – woont God.
Behoed en bewaar mij – wees warmte en licht.
Omgeef met liefde – mijn leven.
Daal met vrede – in mijn hart.
God van Licht – wees nabij.
Wanneer je mediteert kun je op een stoel zitten of op een speciaal meditatiebankje of meditatiekussen. Belangrijk is om recht te zitten, met je ruggegraat recht, en stevig, geaard, met je voeten op de grond. Wanneer je stil bent zul je allerlei geluiden horen – van het tikken van de klok tot de buurman met de bladblazer. De kunst is om je aandacht daar juist niet op te richten, want dan gaat het geluid steeds meer overheersen. Zo is het ook met gedachten die in je opkomen. Erger je niet aan je gedachten, maar laat ze gaan en laat ze los. Door de geluiden van buiten en de onrust van binnen los te laten, kan er rust ontstaan en stilte.
Aan stilte moet je wennen. Wees mild voor jezelf, en verwacht niet dat je meteen lange tijd stil kunt zijn. Begin klein en bouw het op. Soms ben je ook te onrustig en lukt het niet goed. Probeer het dan gewoon een andere keer weer. Wanneer je niet van stilzitten houdt, is het ook een idee om meditatief te wandelen in de stilte van de natuur.
Ik weef een stilte rond mijn lippen.
Ik weef een stilte in mijn geest.
Ik weef een stilte binnen mijn hart.
Ik sluit mijn oor voor wat afleidt.
Ik sluit mijn oog voor wat misleidt.
Ik sluit mijn hart voor wat verleidt.
Breng mij tot rust en maak mij stil.
Verdrijf uit mij alle tumult.
Omhul mij met vrede.uit een Keltisch gebed
